How to Cultivate Concentration

How to Cultivate Concentration

by Mipham Rinpoche

ཞི་གནས་བདུད་རྩི་འཐུང་འདོད་ན། །
ཕྱི་ཡི་འདུ་འཛིའི་རྒྱུན་ཐག་མ་བཅད་ན། །
ནང་གི་རྣམ་གཡེངས་ལྡོག་ཐབས་མེད། །
ནང་གི་རྣམ་གཡེངས་རྒྱུན་ཐག་ཆོད། །
You might wish to drink the nectar of calm abiding,
But unless you interrupt the stream of external activity,
There's no way to prevent internal distraction.
And you must eradicate this wandering within.

རྣམ་གཡེངས་རྒྱུན་ཐག་མ་བཅད་ན། །
རྩེ་གཅིག་གནས་པའི་སྐབས་མི་རྙེད། །
དྲན་པས་ཆུ་ལོན་བར་མེད་བརྩིགས། །
ཅུང་ཟད་སྡོད་ནས་ཤེས་བཞིན་བརྟེན། །
Unless you stem the flow of mental distraction,
You'll never arrive at single-pointed concentration.
Build a secure dam, therefore, with mindfulness.
And apply vigilance whenever you rest for a while.

ཡེངས་མེད་ངང་ལ་རྒྱུན་ཆགས་སུ། །
ཇི་གནས་ཡུན་བསྲིང་བརྩོན་པ་བསྐྱེད། །
གོམས་པ་ཆགས་ནས་སླར་ཡང་སྒྲིམ། །
འོག་འགྱུའི་དགྲ་ཆོམས་གནས་ཆ་བསྐྱེད། །
Return continually to the state of non-distraction,
And strive to extend the duration of the experience.
When it becomes familiar, apply yourself further.
Conquer the enemy, undercurrent thoughts, and generate calm.

བརྟན་ནས་ཇི་སྲིད་རྩོལ་མེད་དུ། །
འཇུག་ཅིང་དེ་ལས་ཤིན་སྦྱངས་ཀྱི། །
ཞི་གནས་དངོས་སུ་མ་གྲུབ་པར། །
བར་མེད་བརྩོན་ཅིག་ཐང་ལྷོད་བྱས། །
When you gain stability,
Continue until the practice is effortless and you achieve pliancy
And genuine śamatha—calm abiding.
Apply yourself uninterruptedly, balancing tension and repose.

ཡུན་རིང་འབྱོང་དཀའ་ཞུམ་སྲིད་པས། །
དང་པོ་བསྲན་ཚུགས་བརྩོན་པ་སྤེལ། །
བར་དུ་རྒྱུན་ཆགས་བར་མེད་འབད། །
ཐ་མ་སྟོབས་རྙེད་དགའ་འབྲས་མྱོང་། །
དེ་ལྟར་འབད་ན་དོན་བཟང་འབྱུང་། །
Prolonged training in what is difficult can be discouraging,
So begin by strengthening your determination and diligence.
Then, in the middle, strive continually without interruption.
In the end, you'll gain strength and savour the fruits of joy.
This is how your efforts will yield their excellent reward.

Composed on the seventh day of the sixth month.

| Translated by Adam Pearcey, 2018.