Éloge de Mandāravā

༄༅། །འཆི་མེད་མནྡཱ་ར་བ་ལ་བསྟོད་པ་ཌཱ་ཀི་དགྱེས་པའི་རོལ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །

Une musique pour réjouir la ḍākinī

Éloge de l’immortelle Mandāravā

par Jamyang Khyentsé Wangpo

 

ན་མོ་གུ་རུ་ཛྙཱ་ན་ཌཱ་ཀི་ནྱཻ།

Namo gurujñāna dākinyai !

 

ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས། །

shintou nampar dakpé yéshé lé

Depuis la sagesse primordiale immaculée

ཟུང་འཇུག་མཚན་དཔའི་སྣང་ཆར་ཡོངས་ཤར་བ། །

zoungjouk tsen pé nangchar yong sharwa

Apparaît ta forme unifiée, avec les marques majeures et mineures.

དྲན་པས་ཚེ་དང་ཡེ་ཤེས་མཆོག་སྩོལ་བའི། །

drenpé tsé dang yéshé chok tsolwé

Se remémorer cette forme octroie la sagesse et la vie suprêmes.

འཆི་མེད་མནྡཱ་ར་བ་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

chimé menda rawa k’yö la tö

Je chante tes louanges, immortelle Mandāravā !

 

ཡིད་འཕྲོག་པདྨ་རཱ་གའི་མཚར་སྡུག་ཅན། །

yitrok péma ragé tsar doukchen

Ta beauté est envoûtante, comme celle d’un rubis.

སྲིད་དང་ཞི་བ་དབྱེར་མེད་འཛུམ་ཞལ་ལ། །

si dang zhiwa yermé dzoum zhal la

Ton sourire illustre l’indivisibilité de l’existence et de la paix.

རྣམ་ཐར་གསུམ་གྱི་སྤྱན་རས་རབ་གཡོ་བས། །

namtar soum gyi chen ré rab yowé

Tes yeux scintillants révèlent les trois libérations.

འགྲོ་ཀུན་འཁོར་བ་སྒྲོལ་མཛད་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

dro kün k’orwa drol dzé k’yö la tö

Je chante tes louanges, toi qui affranchis tous les êtres du saṃsāra !

 

ཕྱག་གཡས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་གྲི་གུག་གིས། །

chak yé toukjé chenpö drigouk gi

De la main droite, tu lèves ton couperet de grande compassion

བདུད་བཞིའི་སྙིང་གི་བརྟན་པ་འཕྲོག་ནས་སླར། །

dü zhi nying gi tenpa trok né lar

Et t’empares du cœur des quatre māras. Puis,

གཡོན་པས་བདུད་རྩིས་གང་བའི་ཐོད་བུམ་གྱིས། །

yönpé dütsi gangwé tö boum gyi

Tenant dans la main gauche une coupe crânienne remplie d’amṛta,

སྒྲུབ་ལ་དངོས་གྲུབ་སྩོལ་མཛད་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

droub la ngödroub tsol dzé k’yö la tö

Tu confères les siddhis aux pratiquants. Je chante tes louanges !

 

སྐུ་བཞི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལྡན་ཧེ་རུ་ཀ །

kou zhi yéshé ngaden hérouka

Ton compagnon en moyens habiles est le Puissant Lotus au Collier-de-crânes,

ཐབས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་པདྨ་ཐོད་ཕྲེང་རྩལ། །

tab kyi chakgya péma tötreng tsal

Le hérouka aux quatre kāyas et aux cinq sagesses.

ཁ་ཊཱྃ་ཚུལ་གྱིས་གཡོན་ནས་འཁྲིལ་བ་ཡིས། །

k’a tam tsoul gyi yön né trilwa yi

Il te porte dans son bras gauche sous la forme d’un khaṭvāṅga

སྙོམས་འཇུག་དགྱེས་པ་སྐྱེད་མཛད་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

nyom jouk gyépa kyé dzé k’yö la tö

Et engendre ainsi l’union exultante. Je chante tes louanges !

 

གནག་སྣུམ་དབུ་སྐྲ་སིལ་བུར་འཕྱང་བ་ལ། །

nak noum utra silbour changwa la

Tes cheveux noirs et brillants tombent gracieusement dans ton dos

པུ་ཎྜ་རཱི་ཀའི་ཐོད་ཀྱིས་ལེགས་འཆིངས་ཤིང་། །

poundariké tö kyi lek ching shing

Et ta tête est couronnée d’une magnifique fleur de puṇḍarīka.

དར་དང་རིན་ཆེན་རུས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཡིས། །

dar dang rinchen rüpé chakgya yi

Vêtue de soieries, de pierres précieuses et d’ornements symboliques en os,

རྟོག་པའི་འཁོར་ལོ་གཅོད་མཛད་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

tokpé k’orlo chö dzé k’yö la tö

Tu tranches net l’écheveau des pensées. Je chante tes louanges !

 

ཞབས་གཉིས་གཡས་བསྐུམ་སྲིད་ལ་མི་གནས་ཤིང་། །

zhab nyi yé koum si la mi né shing

Ta jambe droite est repliée puisque tu ne demeures pas dans l’existence,

གཡོན་བརྐྱངས་ཞི་བའི་མཐའ་རུ་ལྷུང་མིན་པར། །

yön kyang zhiwé ta rou l’oung minpar

Et ta jambe gauche est dépliée, parce que tu renonces à l’extrême de la quiétude.

གཟུང་འཛིན་བམ་རོའི་སྙིང་གར་རོལ་པ་ཡིས། །

zoungdzin bamrö nyinggar rolpa yi

Ainsi, tu danses sur le cœur du cadavre de la dualité,

ཟུང་འཇུག་མྱ་ངན་འདས་པ་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

zoungjouk nya ngen dépa k’yö la tö

Et tu entres dans l’union qui transcende toute angoisse. Je chante tes louanges !

 

གང་སྐུ་མཐོང་བས་གྲུབ་གཉིས་སྡུག་པར་འཇོ། །

gang kou tongwé droub nyi doukpar jo

Quiconque aperçoit ton corps reçoit la grâce des deux siddhis.

གསུང་གསང་ཐོས་པས་བདེ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་འབར། །

soung sang töpé déchen yéshé bar

Quiconque entend ta voix secrète resplendit de la sagesse de la grande félicité.

དྲན་པ་ཡིས་ཀྱང་ཚེ་ཡི་བར་ཆད་ཀུན། །

drenpa yi kyang tsé yi barché kün

Quiconque pense à toi voit s’écarter tout ce qui peut entraver la longévité.

སེལ་མཛད་མཁའ་འགྲོའི་གཙོ་མོ་ཁྱོད་ལ་བསྟོད། །

sel dzé k’andrö tsomo k’yö la tö

Je chante tes louanges, ô, distinguée reine des ḍākinīs !

 

སྣོད་བཅུད་ཟབ་གསལ་གཉིས་མེད་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེར། །

nöchü zabsal nyimé kyilk’or cher

Dans ce grand maṇḍala où l’environnement et les êtres manifestent la non-dualité de la profonde clarté,

ཡོངས་ཤར་བཟླས་པ་སྔགས་ཀྱིས་རྒྱུད་བསྐུལ་ཞིང་། །

yong shar dépa ngak kyi gyü koul zhing

Nous invoquons ton esprit de sagesse par la récitation de mantras

དབྱིངས་རིག་ཟུང་འཇུག་ངང་དུ་མཉམ་བཞག་པས། །

yingrik zoungjouk ngang dou nyamzhak pé

Et le laisser-être dans l’union continue de l’espace fondamental et de la présence éveillée.

རྩེག་ཅིག་ཁྱོད་ཀྱི་ཞབས་པད་ལེགས་བསྙེན་ན། །

tsek chik k’yö kyi zhabpé lek nyen na

En pratiquant de la sorte, de tout cœur, nous approchons tes nobles pieds de lotus.

 

དངོས་ཉམས་རྨི་ལམ་ཙམ་གྱི་སྣང་ཆ་རུ། །

ngö nyam milam tsam gyi nangcha rou

Montre-nous alors ton visage souriant – en personne, en visions, en rêves !

དགྱེས་པའི་ཞལ་བསྟན་གསུང་གིས་དབུགས་དབྱུང་ཞིང་། །

gyépé zhal ten soung gi ukyoung zhing

Que ta voix sacrée nous confère assurance et confiance !

ཚེ་བསོད་དཔལ་འབྱོར་དབང་བཅུའི་ཡེ་ཤེས་ལ། །

tsé sö paljor wang chü yéshé la

Accorde-nous la longévité, la prospérité, un grand mérite et la sagesse des dix pouvoirs,

བརྟེན་ནས་འཆི་མེད་གོ་འཕང་མྱུར་འགྲུབ་མཛོད། །

ten né chimé gopang nyour droub dzö

Et aide-nous à atteindre promptement l’état immortel !

 

ཅེས་པའང་རིག་འཛིན་གྲུབ་པའི་དཔྱིད་པདྨའི་མིང་གིས་གང་ཤར་ཡུད་ཙམ་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པ་སི་དྡྷི་རསྟུ།།

Celui qui porte le nom du plus éminent des vidyādharas accomplis, Padma, a spontanément adressé cette prière à la ḍākinī Mandāravā. Siddhirastu.

 

| Traduit en français par Vincent Thibault (2024) sur la base de la traduction anglaise de Samye Translations (traduit par Laura Swan et Stefan Mang et révisé par Libby Hogg, 2020).

 

Source : mkhyen brtse'i dbang po. "'chi med man+dA ra ba la bstod pa DA ki dgyes pa'i rol mo/" in gsung 'bum/_mkhyen brtse'i dbang po/. TBRC W21807. 24 vols. Gangtok: Gonpo Tseten, 1977–1980. Vol. 1: 475–476.

 

Version : 1.0-20240313